Candida
 Candida albicans (C.P. Robin) Berkhout | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
bielnik |
| Nazwa systematyczna | |
| Candida Berkhout Schimmelgesl. Monilia: 41 (1923) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Candida vulgaris Berkhout 1923 | |
Candida Berkhout (bielnik) – rodzaj grzybów[1] zaliczany do drożdży[2].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Hodowane w laboratorium na podłożu agarowym szczepy Candida tworzą duże, okrągłe, białe lub kremowe kolonie, które w temperaturze pokojowej wydzielają drożdżowy zapach. Candida albicans fermentuje glukozę i maltozę do kwasu i gazu, sacharozę do kwasu i nie fermentuje laktozy, co pomaga odróżnić ją od innych gatunków Candida[3].
Grzyby z rodzaju Candida należą do grzybów dymorficznych, tzn. mogących występować zarówno w formie drożdżowej, jak i strzępkowej. Wiele gatunków to nieszkodliwe komensale lub endosymbionty żywicieli, w tym ludzi. Występują na większości powierzchni błon śluzowych, głównie w przewodzie pokarmowym, a także na skórze. Jednakże gdy bariery śluzówkowe zostaną naruszone lub układ odpornościowy zostanie osłabiony, mogą przedostać się do organizmu i wywołać chorobę zwaną kandydozą. Najbardziej znany pod tym względem jest gatunek Candida albicans[4]. Grzyby z rodzaju Candida powodują infekcje powierzchniowe skóry, jamy ustnej i pochwy oraz grzybice uogólnione cechujące się współczynnikiem śmiertelności od 35 do 50%[2]. W przewodzie pokarmowym mogą powodować ropnie, zapalenie otrzewnej, kandydozę krwiopochodną, ostre zapalenie trzustki, ropnie wątroby i pęcherzyka żółciowego[5].
Niektóre gatunki Candida mogą psuć wino[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Saccharomycetales, Saccharomycetidae, Saccharomycetes, Saccharomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Rodzaj ten został po raz pierwszy opisany pod nazwą Syringospora przez Charlesa Eugène’a Quinquauda w 1868 r., natomiast nazwa rodzajowa Candida (zaproponowana przez Christine Marie Berkhout w 1923) r. została uznana za obecnie obowiązującą[7]. Powodem tego było powszechne zastosowanie nazwy Candida dla znanych klinicznie gatunków[8].
Jako synonimy tego rodzaju wymienia się[9]:
- Asporomyces Chaborski 1918
- Azymocandida E.K. Novák & Zsolt 1961
- Azymoprocandida E.K. Novák & Zsolt 1961
- Blastodendrion (M. Ota) Cif. & Redaelli 1925
- Castellania C.W. Dodge 1935
- Endoblastoderma 1894
- Eutorula H. Will 1918
- Eutorulopsis Cif. 1925
- Microanthomyces Grüss 1928
- Myceloblastanon M. Ota 1924
- Mycocandida Langeron & Talice 1932
- Mycotorula H. Will 1918
- Mycotoruloides Langeron & Talice 1932
- Parasaccharomyces Beurm. & Gougerot 1909
- Paratorulopsis E.K. Novák & Zsolt 1961
- Parendomyces Queyrat & Laroche 1909
- Procandida E.K. Novák & Zsolt 1961
- Pseudomonilia A. Geiger 1910
- Syringospora Quinq. 1868
- Thailandia Vardhan. 1959
- Thrombocytozoons Tchacarof 1963
- Torulopsis Berl. 1894
Niektóre gatunki:
- Candida albicans (C.P. Robin) Berkhout 1923
- Candida auris Satoh & Makimura 2009
- Candida boidinii C. Ramírez 1953
- Candida colliculosa (Sacc. & D. Sacc.) S.A. Mey. & Yarrow 1978
- Candida dubliniensis D.J. Sullivan, Western., K.A. Haynes, Dés.E. Benn. & D.C. Coleman 1995
- Candida glabrata (H.W. Anderson) S.A. Mey. & Yarrow 1978
- Candida inconspicua (Lodder & Kreger-van Rij) S.A. Mey. & Yarrow 1978
- Candida intermedia (Cif. & Ashford) Langeron & Guerra 1938
- Candida maltosa Komag., Nakase & Katsuya 1964
- Candida parapsilosis (Ashford) Langeron & Talice 1932
- Candida sake (Saito & M. Ota) Uden & H.R. Buckley ex S.A. Mey. & Ahearn 1983
- Candida tropicalis (Castell.) Berkhout 1923
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[10].
Rodzajowi Candida nadano mu polską nazwę bielnik, jednakże w praktyce używana jest głównie nazwa naukowa.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
- ↑ a b Małgorzata Robak (red.), Co wiemy o drożdżach?, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 2017, s. 8–99, ISBN 978-83-7717-275-9.
- ↑ Frederick H. Meyers, Ernest Jawetz, Alan Goldfien, Review of Medical Pharmacology, wyd. 6, Lange Medical Publications, 1978, ISBN 978-0-87041-151-9.
- ↑ Kourkoumpetis TK i inni, „Mycopathologia.”, 171 (2), 2011, s. 85–91, DOI: 10.1007/s11046-010-9369-3, PMID: 20927595, PMCID: PMC4093797.
- ↑ Maria-Cecilia Dignani, Candida. Abdominal infections [online] [dostęp 2024-01-25].
- ↑ K. Fugelsang, C. (2010). C. Edwards, Wine Microbiology, wyd. 2, Springer, s. 3–28, ISBN 978-0387333496.
- ↑ J. McNeill, International Code of Botanical Nomenclature (Vienna code) [online], 2006 [dostęp 2013-03-01].
- ↑ J.I. Pitt, R.A. Samson, Nomenclatural considerations in naming species of Aspergillus and its teleomorphs, „Studies in Mycology”, 2007, s. 67, DOI: 10.3114/sim.2007.59.08.
- ↑ P.M. Kirk, Species Fungorum [online] [dostęp 2013-03-01] (ang.).
- ↑ Index Fungorum (wyszukiwarka) [online] [dostęp 0124-01-25].