Kardiokrynum

Kardiokrynum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	liliowce
Rodzina	liliowate
Podrodzina	Lilioideae
Rodzaj	kardiokrynum
	Nazwa systematyczna
	Cardiocrinum (Endl.) Lindl.; Veg. Kingd., ed. 2.: 205 (1847)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kardiokrynum, kardiokrinum (Cardiocrinum (Endl.) Lindl.) – rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych roślin zielnych z rodziny liliowatych, obejmujący 3 gatunki występujące Azji: w Chinach, Japonii, Mjanmie, na subkontynencie indyjskim i na dalekim wschodzie Rosji^[4].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów καρδιά (kardia – serce) i κρίνων (krinon – lilie), odnosząc się do kształtu blaszek liściowych tych roślin^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pęd podziemny: Cebula utworzona przez nabrzmiałe nasady liści odziomkowych.

Łodyga: Łodyga bardzo wysoka.

Liście: Liście odziomkowe i łodygowe, ogonkowe, zwykle jajowato-sercowate.

Kwiaty: Kwiaty obupłciowe, rurkowato-lejkowate, duże, zebrane w grono. Szypułki raczej krótkie. Okwiat pojedynczy, sześciolistkowy. Listki okwiatu wolne. Pręciki osadzone u nasady listków okwiatu. Nitki pręcików spłaszczone. Główki pręcików wąsko elipsoidalne. Zalążnia cylindryczna, trzykomorowa. Szyjka słupka wydłużona. Znamię słupka lekko trójklapowe.

Owoce: Torebki. Nasiona czerwonawo-brązowe, płaskie, wąsko oskrzydlone^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)^[2]

Rodzaj zaliczany do podrodziny Lilioideae w rodzinie liliowatych Liliaceae, należącej do kladu liliowców w obrębie jednoliściennych.

Gatunki^[4]

Cardiocrinum cathayanum (E.H.Wilson) Stearn
Cardiocrinum cordatum (Thunb.) Makino
Cardiocrinum giganteum (Wall.) Makino – kardiokrynum olbrzymie

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Rośliny spożywcze: Z cebul Cardiocrinum cordatum pozyskuje się skrobię spożywczą. Młode liście mogą być spożywane po ugotowaniu^[7].

Rośliny lecznicze: Liście kardiokrynum olbrzymiego są używane jako zewnętrzne okłady chłodzące w celu złagodzenia bólu, ran i siniaków^[7].

Rośliny ozdobne: Kardiokrynum olbrzymie jest uprawiane jako roślina ogrodowa. Wymaga gleby z dużą zawartością próchnicy, dobrze przepuszczalnej. Cebule sadzi się jesienią tuż pod powierzchnią gruntu. Główna cebula zamiera po zakwitnięciu. Rośliny rozmnaża się z odrostów lub nasion. Rośliny z tego gatunku mogą być zimowane w gruncie poza północno-wschodnią Polską (strefy mrozoodporności 6-9)^[8].

Inne zastosowania: Z pustych łodyg kardiokrynum olbrzymiego produkuje się fujarki^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-21] (ang.).
↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2012-12-18].
↑ ^a ^b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).
↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge: Cambridge University Press, 2008, s. 91. ISBN 978-0-521-86645-3. (ang.).
↑ Liang Songyun i Minoru N. Tamura: Flora of China. Vol. 24: Liliaceae. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Plants For A Future. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 190, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-21] (ang.).

[3] The International Plant Names Index. [dostęp 2012-12-18].

[kew-4] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).

[5] David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge: Cambridge University Press, 2008, s. 91. ISBN 978-0-521-86645-3. (ang.).

[6] Liang Songyun i Minoru N. Tamura: Flora of China. Vol. 24: Liliaceae. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).

[pfaf-7] Plants For A Future. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).

[8] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 190, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]