Carl Hauptmann

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carl Hauptmann
Ferdinand Klar
Ilustracja
Carl Hauptmann
Imię i nazwisko

Carl Ferdinand Max Hauptmann

Data i miejsce urodzenia

11 maja 1858
Szczawno-Zdrój

Data i miejsce śmierci

4 lutego 1921
Szklarska Poręba

Narodowość

niemiecka

Język

niemiecki

Dziedzina sztuki

dramat, powieść, poezja

Muzeum artysty

Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie (Oddział Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze)

Ważne dzieła
  • Mathilde
  • Die Bergschmiede
  • Einhart der Lächler
  • Der abtrünnige Zar
  • Rübezahlbuch
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Carl Ferdinand Max Hauptmann, pseudonim Ferdinand Klar, (ur. 11 maja 1858 w Szczawnie-Zdroju, zm. 4 lutego 1921 w Szklarskiej Porębie) – niemiecki pisarz.

Był starszym bratem laureata nagrody Nobla Gerharta Hauptmanna i synem hotelarza ze Szczawna-Zdroju. Od 1891 r. do śmierci mieszkał w Szklarskiej Porębie, gdzie powstała zdecydowana większość jego dzieł literackich[1]. Był dwukrotnie żonaty: w 1884 z Marthą (do rozwodu w 1908) i z poślubioną w 1908 r. malarką Marią z d. Rohne, z którą miał córkę Mononę urodzoną w 1910[2]. Po rozwodzie postawił dla pierwszej żony willę „Felderbusch” w Szklarskiej Porębie. Pochowany został na cmentarzu w Szklarskiej Porębie Dolnej, jednak majolikowy nagrobek autorstwa Poelziga został w dużym stopniu zniszczony w II poł. XX w., toteż w latach 80. XX w. grób przykryto nową płytą, a oryginalny pomnik zrekonstruowano przy dawnym domu pisarza, na terenie muzeum[3].

Carl Hauptmann tworzył zarówno prozę, jak i dramaty oraz poezje[4][5]. Utwory pierwszego okresu twórczości reprezentowały naturalizm, a późniejsze ekspresjonizm[4]. Pierwszy tekst Hauptmanna - opowiadanie Sonnenwanderer - powstał w Charlottenburgu i w 1890 został opublikowany w czasopiśmie „Freie Bühne”. Rok później na tych samych łamach opublikował szkic Frühlingsnacht; był to pierwszy utwór powstały w Szklarskiej Porębie. W tym samym czasie ukończył swoją rozprawę doktorską Metaphysik in der modernen Physiologie[6].

Dom, w którym mieszkali w Szklarskiej Porębie bracia Hauptmannowie, a od 1901 już tylko Carl z żoną, zachował się i znajduje się w nim Oddział Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze – „Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie” (ul. 11 Listopada, w czasach Hauptmanna: Kirchstrasse 19)[7][8]. Obejmującą ogród, łąki i las posiadłość o pow. 7,5 ha zakupiono za 12 500 marek od rodziny malarza na szkle Juliusa Simona. Zakupiony budynek poddano remontowi i nadbudowie o piętro, na którym Carl Hauptmann urządził swoją pracownię. W kolejnych latach dobudowano mansardę, dzięki czemu uzyskano obiekt z 10 pokojami i 2 kuchniami[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kuczyński, 2021, s. 5, 10
  2. ↑ Kuczyński, 2021, s. 5, 10, 13
  3. ↑ Strona muzeum Hauptmannów, podstrona o nagrobku [1]
  4. ↑ a b Encyklopedia PWN 1964
  5. ↑ Kuczyński, 2021
  6. ↑ Carl Hauptmann i Szklarska Poręba
  7. ↑ Kuczyński, 2021, s. 5-6
  8. ↑ Strona muzeum [2]
  9. ↑ M. Hauptmann, Drogi mojego życia. Wspomnienia, tłum. M. Mackiewicz, wstęp, posłowie i red. naukowa K.A. Kuczyński, Jelenia Góra–Szklarska Poręba 2014

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia PWN, tom 4,1964
  • Glaubrecht M., 1969: Hauptmann, Carl Ferdinand Max. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 8, Duncker & Humblot, Berlin, ISBN 3-428-00189-3, S. 107 [3]
  • Kuczyński K.A., 2021: Carl Hauptmann i Szklarska Poręba. W stulecie śmierci poety. Sudety, 3/177: 5-14.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Carl_Hauptmann&oldid=69547808”