Cezary z Arles

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Święty
Cezary z Arles
Caesarius Arelatensis
biskup
Ilustracja
Rzeźba znajdująca się w kościele św. Cezarego w dzielnicy La Roquette w Arles
Data i miejsce urodzenia

470 albo 471
Chalon-sur-Saône

Data i miejsce śmierci

27 sierpnia 542
Arles

Czczony przez

Kościół katolicki

Wspomnienie

27 sierpnia

Cezary z Arles (łac. Caesarius Arelatensis; ur. 470/471 w rejonie Chalon-sur-Saône, zm. 27 sierpnia 542 w Arles) – mnich, biskup Arles w latach 503542, prymas Galii Zaalpejskiej, święty Kościoła katolickiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Relikwie św. Cezarego w kościele św. Trofima w Arles.

Cezary urodził się w 470 albo 471 roku w Chalon-sur-Saône w majętnej rodzinie o rzymskim rodowodzie[1]. Miał co najmniej dwie siostry, z których jedna miała na imię Cezaria i została mniszką[2]. W domu rodzinnym odebrał podstawowe wykształcenie i zdobył doświadczenie w prowadzeniu i zarządzaniu gospodarstwem[3]. Mając osiemnaście lat postanowił zostać duchownym i zgłosił się do miejscowego biskupa Sylwestra[4]. Sylwester przyjął go do formacji początkowej, która była surowa, bowiem wzorowana na wspólnotach kontemplacyjnych[5]. Trzy lata później Cezary opuścił dom biskupi i wstąpił do surowszego, monastycznego klasztoru leryńskiego[6]. Jego rodzina stanowczo sprzeciwiła się temu krokowi, a matka Cezarego wysłała służbę, by siłą sprowadzili syna z powrotem[7]. Cezaremu udało się ominąć zasadzkę i dotarł do klasztoru, gdzie spędził około dziesięciu lat, studiując Pismo Święte i dzieła Ojców Kościoła, praktykując ascezę i uczynki miłosierdzia[8]. Z powodu zbyt ascetycznego życia podupadł na zdrowiu i musiał opuścić klasztor i udać się do Arles[9]. Rozpoczął tam studia literackie pod kierunkiem Juliana Pomeriusza[10]. Wkrótce potem je przerwał i dzięki swojemu powinowatemu, biskupowi Eoniuszowi, przyjął święcenia diakonatu i prezbiteratu[10].

Jego pierwszym zadaniem było objęcie stanowiska opata w miejscowym klasztorze, które było nieobsadzone z powodu śmierci poprzedniego opata[11]. W ciągu trzech lat pełnienia tej funkcji Cezary pilnował, aby mnisi przestrzegali ascezy i napisał dla nich specjalną regułę zakonną[11]. Po śmierci Eoniusza, około 503 roku nowym biskupem został wybrany Cezary[12].

Krótko po objęciu stolicy biskupiej, został niesłusznie oskarżony o spiskowanie przeciwko władcy miasta – królowi Wizygotów Alarykowi II, przez co został tymczasowo zesłany do Bordeaux[12]. W latach 507-508 Arles zostało oblężone przez Burgundów i Franków, a Cezary ponownie został fałszywie posądzony o kontakty z najeźdźcami i wtrącony do więzienia[13]. Swoją niewinność musiał udowodnić przed królem Teodorykiem w Rawennie, co zakończyło się powodzeniem[13]. Król obdarował go darami, za które biskup wykupił więźniów pochodzących z okolic Arles[13]. Następnie udał się do Rzymu, gdzie spotkał się z papieżem Symmachusem, od którego otrzymał tytuł wikariusza apostolskiego Galii[14]. Po powrocie do Arles kontynuował pracę duszpasterską, uczestniczył w synodach i pracował nad swoimi pismami[15]. W lipcu 529 roku przewodniczył synodowi w Orange, który potępił semipelagianizm, odwołując się do nauk Augustyna z Hippony i zakończył działalność jego wyznawców w Galii[16]. Brał także udział w synodach w Agde (506), Alres (524) i Carpentras (527)[17]. Walcząc z herezją arian szerzoną przez Wizygotów i Ostrogotów napisał kilka traktatów teologicznych: O tajemnicy Trójcy Świętej, Skrót nauki przeciw heretykom i O łasce[18].

Zmarł 29 sierpnia 543 roku w Arles[19].

Pisma[edytuj | edytuj kod]

Był autorem m.in. wczesnych reguł monastycznych dla kobiet („Reguła dla dziewic”) oraz komentarzy do Księgi Rodzaju i do Apokalipsy św. Jana.

  • Kazania. przeł. Stefan Ryznar. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1989.
  • Pisma monastyczne. przeł. Ewa Czerny, Małgorzata Borkowska, Jarosław Piłat. Kraków-Tyniec: 1994. ISBN 83-8543-322-8.
  • Homilie do Księgi Rodzaju, Sermones 81-83,Sermones de Scriptura cz. I, CCL 103, wyd. G. Morin /Maredsous 1953/ w: Homilie do Księgi Rodzaju. Objaśnienie Apokalipsy św. Jana. przeł. Antoni Żurek. Kraków: Wydawnictwo M, 2002, s. 25–84. ISBN 83-7221-365-8.
  • Objaśnienie Apokalipsy św. Jana (S. Caesarii episcopi Arelatensis opera omnia, vol. 2, /Maredsous 1942/, s. 210–277), w: dz. cyt. s. 85–162.
  • Pisma dogmatyczne i egzegetyczne. przeł. Anna Strzelecka. Poznań: Wydział Teologiczny UAM, 2004. ISBN 83-8936-166-3.

Kult[edytuj | edytuj kod]

Został pochowany w krypcie Bazyliki Najświętszej Maryi Panny[19]. W 732 roku grób został zniszczony podczas najazdu Saracenów, ale odbudowano go w 882 roku[19]. Ostatecznie zniszczony został podczas rewolucji francuskiej, a relikwie przepadły[19]. Jedyne co pozostało to dwa paliusze, para sandałów i miedziana sprzączka od pasa[19].

Wspomnienie liturgiczne świętego Cezarego w Kościele katolickim obchodzone jest 27 sierpnia[20].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Żurek 2003 ↓, s. 13, 15.
  2. Żurek 2003 ↓, s. 13.
  3. Żurek 2003 ↓, s. 15.
  4. Żurek 2003 ↓, s. 16.
  5. Żurek 2003 ↓, s. 17-18.
  6. Żurek 2003 ↓, s. 18.
  7. Żurek 2003 ↓, s. 21.
  8. Żurek 2003 ↓, s. 20-21.
  9. Żurek 2003 ↓, s. 25.
  10. a b Żurek 2003 ↓, s. 26.
  11. a b Żurek 2003 ↓, s. 33.
  12. a b Żurek 2003 ↓, s. 34.
  13. a b c Żurek 2003 ↓, s. 35.
  14. Żurek 2003 ↓, s. 36.
  15. Żurek 2003 ↓, s. 36-37.
  16. Żurek 2003 ↓, s. 54-55.
  17. Żurek 2003 ↓, s. 53.
  18. Żurek 2003 ↓, s. 74-75.
  19. a b c d e Żurek 2003 ↓, s. 38.
  20. Cäsarius von Arles. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2023-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]