Chloroetan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Chlorek etylu)
Chloroetan

Ampułka z chlorkiem etylu do znieczulenia ogólnego i miejscowego
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C2H5Cl

Inne wzory

CH3CH2Cl, EtCl

Masa molowa

64,51 g/mol

Wygląd

bezbarwny gaz o ostrym zapachu[1]

Identyfikacja
Numer CAS

75-00-3

PubChem

6337

DrugBank

DB13259

Podobne związki
Podobne związki

chlorometan, chlorek allilu, etanol

Pochodne

1,2-dichloroetan, 1,1,2,2-tetrachloroetan, heksachloroetan

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N01 BX01

Chloroetan (chlorek etylu), CH3CH2Cl – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, bezbarwny, łatwopalny gaz.

Jest stosowany do produkcji tetraetyloołowiu, który jest środkiem przeciwstukowym do benzyn z grupy etylin oraz w medycynie jako środek znieczulający miejscowo.

Opary są łatwopalne i narkotyczne.

Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]

Chloroetan otrzymuje się w reakcji etylenu z chlorowodorem z użyciem chlorku glinu jako katalizatora, w temperaturze 130–250 °C:

C2H4 + HCl → C2H5Cl

Inna metodą produkcji chloroetanu jest reakcja etanolu z chlorowodorem lub etanu z chlorem, ale w obecnych czasach produkcja tymi metodami nie jest opłacalna.

Zastosowanie w medycynie[edytuj | edytuj kod]

Chlorek etylu jest dostarczany w postaci płynnej w pojemniku do użycia w formie aerozolu (ciśnienie w butelce jest wywierane własnym ciśnieniem par związku). Działa jako łagodny środek znieczulający miejscowo przez wywieranie efektu chłodzącego po rozpyleniu na skórę (np. podczas usuwania drobnych ciał obcych w warunkach ambulatoryjnych). Ciepło absorbowane z tkanek przez wrzącą ciecz powoduje gwałtowne odczucie głębokiego chłodu – ale ponieważ temperatura wrzenia chlorku etylu (12,5 °C) jest wyższa od punktu zamarzania wody, nie powoduje ryzyka odmrożeń.

Ze względu na wyżej wspomniany efekt chłodzenia chlorek etylu jest również używany w stomatologii do sprawdzania żywotności miazgi zęba.

Dawniej stosowano go również do krótkotrwałej narkozy wziewnej (trwającej najwyżej kilka minut)[5], jednakże z powodu dużej szkodliwości dla mięśnia sercowego, niskiego indeksu terapeutycznego i trudnego dawkowania[6] – został całkowicie zastąpiony przez bezpieczniejsze anestetyki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Chloroethane, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 6337 [dostęp 2023-09-03] (ang.).
  2. a b c Ethyl chloride, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-06] (ang.).
  3. a b c Chloroetan (nr 03344) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  4. a b Chloroetan, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-03-28] (ang.).
  5. Józef Dadlez: Farmakologia i toksykologia leków. Warszawa: PZWL, 1958, s. 116.
  6. Gibiński Kornel (red.) Chruściel Tadeusz (red.): Leksykon Leków. Warszawa: PZWL, 1992, s. 93. ISBN 83-200-1500-6.