Choroba wibroakustyczna
Choroba wibroakustyczna (ang. vibroacoustic disease, VAD) – ogólnoustrojowa choroba, która rozwija się u osób nadmiernie eksponowanych na infradźwięki (0–20 Hz) i hałas niskoczęstotliwościowy (20–500 Hz)[1].
Rozpoznawana była u pracowników lotnictwa związanych bezpośrednio z obsługą samolotów, pracowników restauracji i dyskdżokejów, a także u osób eksponowanych na hałas niskoczęstotliwościowy w miejscu zamieszkania[2][3]. Nazwa tej jednostki chorobowej została wprowadzona w 1999 r. przez naukowców portugalskich[4], którzy od lat 80. XX wieku prowadzili badania dotyczące skutków działania infradźwięków i hałasu niskoczęstotliwościowego na pracowników personelu technicznego zakładów lotniczych[3].
Jest to nowa jednostka chorobowa stwierdzona pod koniec XX wieku, związana z nieprawidłowym rozrostem substancji międzykomórkowej (kolagenu i elastyny) przy nieobecności stanów zapalnych. Zmiany chorobowe obserwuje się u pacjentów oraz u zwierząt doświadczalnych[3]. Zgrubienia osierdzia przy nieobecności procesów zapalnych i braku zaburzeń diastolicznych są charakterystycznymi oznakami choroby wibroakustycznej[5].
Wyróżniane są 3 etapy choroby, w zależności od liczby lat ekspozycji na hałas:
- łagodny – od roku do 4 lat ekspozycji; objawy: nieznaczne wahania nastroju, niestrawność i zgaga, infekcje gardła i jamy ustnej, zapalenie oskrzeli;
- umiarkowany – od 4 do 10 lat; objawy: bóle w klatce piersiowej, bóle pleców, wahania nastroju, zmęczenie, infekcje skóry (grzybicze, wirusowe i pasożytnicze), zapalenie śluzówki żołądka, zapalenie spojówek, krwawienie z dróg moczowych, alergie;
- ostry – powyżej 10 lat ekspozycji; objawy: zaburzenia psychiatryczne, krwotoki, żylaki kończyn górnych i hemoroidy, wrzody dwunastnicy, spastyczne zapalenie okrężnicy, bóle głowy, intensywne bóle mięśni, pogorszenie ostrości widzenia, zaburzenia neurologiczne.
W diagnostyce choroby wibroakustycznej stosowane są: echokardiografia, rezonans magnetyczny mózgu i badania histologiczne[3].
Pracom portugalskiego zespołu zarzucono niedociągnięcia, podobnych wyników nie uzyskano dotychczas w żadnym innym ośrodku badawczym, co sprawia, że wyników ich badań nie można całkowicie zaakceptować, ale również brak jest argumentów za ich odrzuceniem[6].
Określenie zależności dawka-skutek wymaga kontynuowania badań. Niezbędne jest też przeprowadzenie badań epidemiologicznych na dużą skalę[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mariana Alves-Pereira, Nuno A.A. Castelo Branco. Vibroacoustic disease: Biological effects of infrasound and low-frequency noise explained by mechanotransduction cellular signalling. „Progress in Biophysics and Molecular Biology”. 93 (1–3), s. 256–279, 2007. DOI: 10.1016/j.pbiomolbio.2006.07.011. (ang.).
- ↑ Mariana Alves-Pereira, Nuno A.A. Castelo Branco. In-Home Wind Turbine Noise Is Conducive to Vibroacoustic Disease. „Second International Meeting on Wind Turbine Noise Lyon France September 20–21 2007”, 2007. (ang.).
- ↑ a b c d e M. Pawlaczyk-Łuszczyńska, 2009.
- ↑ N. A. Castelo Branco, E. Rodriguez. The vibroacoustic disease – an emerging pathology. „Aviation, Space, and Environmental Medicine”. 70, s. A1-A6, 1999. (ang.).
- ↑ M. Pawlaczyk-Łuszczyńska, 2009, [Za:] Holt B.D. (2000) The pericardium. [W:] Hurst’s the heart. New York, McGraw-Hill 2061–2082.
- ↑ Krystyna Pawlas. Wpływ infradźwięków i hałasu o niskich częstotliwościach na człowieka – przegląd piśmiennictwa. „Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy”. 2 (60), s. 27–64, 2009. (pol.). (pdf)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Małgorzata Pawlaczyk-Łuszczyńska. Choroba wibroakustyczna – przegląd piśmiennictwa. „Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy”. 2 (60), s. 17–26, 2009. (pol.). (pdf)
