Neurologia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Choroby układu nerwowego)
Jądrowy rezonans magnetyczny jest często stosowaną metodą obrazowania w neurologii.

Neurologia – dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego[1]. Neurologia i psychiatria są dziedzinami pokrewnymi, a niektóre choroby są domeną zarówno neurologa jak i psychiatry. Neurologia zajmuje się głównie schorzeniami, których podłożem jest proces uszkadzający układ nerwowy, a psychiatria z kolei zajmuje się głównie chorobami, których podłożem jest biochemiczne zaburzenie funkcjonowania mózgu jako całości.

Neurologia zaczęła rozwijać się w bardziej znaczący sposób w epoce renesansu, jednak dopiero w XIX w. nastąpił skokowy przyrost wiedzy medycznej, w tym w zakresie czynności układu nerwowego, co doprowadziło do wyodrębnienia neurologii z medycyny wewnętrznej[2].

W Polsce lekarze neurolodzy są szkoleni w ramach dwóch specjalizacji: neurologia i neurologia dziecięca[1][3]. Konsultantem krajowym neurologii od 2 lipca 2019 jest Agnieszka Słowik, a neurologii dziecięcej Justyna Paprocka (od 2 lutego 2024)[4].

Najczęstsze choroby układu nerwowego[5][edytuj | edytuj kod]

Badanie neurologiczne obejmuje[edytuj | edytuj kod]

  • oględziny (typ budowy ciała, stan kości i mięśni, postawy, ułożenia)
  • badanie głowy (ustawienie, ruchomość, kształt i wymiary czaszki)
  • badanie nerwów czaszkowych
  • badanie kończyn górnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie)
  • badanie tułowia (odruchy brzuszne, ruchomość kręgosłupa)
  • badanie kończyn dolnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie)
  • badanie czucia powierzchownego
  • badanie chodu
  • badanie mowy
  • badanie objawów oponowych
  • badanie dna oka.

Elementy oceny wyższych czynności korowych w chorobach układu nerwowego[edytuj | edytuj kod]

  • mowa (artykulacja, płynność, rozumienie, powtarzanie)
  • orientacja (w miejscu, czasie, sytuacji osobistej)
  • orientacja odnośnie do lewej i prawej strony
  • pamięć (natychmiastowa, świeża, odległa)
  • ilość posiadanych informacji
  • czytanie i pisanie
  • liczenie, umiejętności konstrukcyjne
  • praksja
  • gnozja (zdolność do rozpoznawania przedmiotów wzrokiem, dotykiem (brak zdolności to agnozja)

Pełniejsza i dokładniejsza ocena stanu procesów poznawczych dokonywana jest w badaniu neuropsychologicznym, które traktuje się jako badanie dodatkowe. Przesiewowa ocena neuropsychologiczna może być również postępowaniem rutynowym, zależnie od przyjętego modelu pracy w danej jednostce.

Badania pomocnicze układu nerwowego[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Program specjalizacji w dziedzinie NEUROLOGII (moduł podstawowy i moduł specjalistyczny) dla lekarzy nieposiadających odpowiedniej specjalizacji I stopnia. Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, 2018-11-13. [dostęp 2021-06-01].
  2. podyplomie.pl - Historia neurologii w zarysie [online], www.podyplomie.pl [dostęp 2018-04-26].
  3. Program specjalizacji w dziedzinie NEUROLOGII DZIECIĘCEJ (moduł podstawowy i moduł specjalistyczny) dla lekarzy nieposiadających odpowiedniej specjalizacji I lub II stopnia, lub tytułu specjalisty w odpowiedniej dziedzinie medycyny, lub zrealizowanego i zaliczonego odpowiedniego modułu podstawowego. Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, 2018-11-13. [dostęp 2021-06-01].
  4. Konsultanci krajowi. Ministerstwo Zdrowia. [dostęp 2024-03-20].
  5. Rowland LP (red) „Neurologia Merritta” (tłum.: Kwieciński H i Kamińska AM), Elselvier Urban&Partner, Wrocław, 2008, ISBN 83-89581-11-6.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]