Cmentarze w Gdańsku
Cmentarze w Gdańsku – zajmują 103,6 ha powierzchni miasta. 95,1 ha należy do cmentarzy komunalnych, a 8,5 ha cmentarzy do parafii katolickich[1]. Najstarszym czynnym cmentarzem jest założony na początku XIX wieku cmentarz Garnizonowy[2].
Cmentarze czynne[edytuj | edytuj kod]
| Nazwa[1] | Jednostka administracyjna | Rodzaj | Powierzchnia w ha[1] |
|---|---|---|---|
| św. Brata Alberta | Kokoszki | parafialny | 1,48 |
| Centralny Srebrzysko | Wrzeszcz Górny | komunalny | 27,91 |
| św. Franciszka | Siedlce | komunalny | 3,08 |
| Garnizonowy | Aniołki | komunalny | 5,55 |
| św. Ignacego | Orunia-Św. Wojciech-Lipce | komunalny | 2,30 |
| św. Jadwigi | Nowy Port | komunalny | 1,72 |
| św. Jana Chrzciciela | Kokoszki | parafialny | 0,19 |
| Łostowicki | Ujeścisko-Łostowice | komunalny | 46,63 |
| Najświętszego Imienia Maryi | Krakowiec-Górki Zachodnie | parafialny | 1,50 |
| Oliwski | Oliwa | komunalny | 4,99 |
| Salvator Nowy | Orunia-Św. Wojciech-Lipce | komunalny | 0,7 |
| Sobieszewski | Wyspa Sobieszewska | komunalny | 1,90 |
| św. Walentego | Matarnia | parafialny | 0,88 |
| św. Wojciecha | Orunia-Św. Wojciech-Lipce | parafialny | 4,50 |
Cmentarze wojenne[edytuj | edytuj kod]
- Cmentarz Ofiar Hitleryzmu – założony w 1948[3] cmentarz w dzielnicy Zaspa-Rozstaje o powierzchni 3,3 ha. Chowano na nim zwłoki rozstrzelanych obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku, więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof oraz ciała z innych miejsc kaźni. Od 1945 jest to miejsce pamięci narodowej. W czasie I wojny światowej chowano tutaj zmarłych jeńców.
- Cmentarz Poległych Obrońców Westerplatte – utworzony w 1946 na Westerplatte. Spoczywają tu prochy obrońców Wojskowej Składnicy Tranzytowej z 1939.
- Cmentarz Żołnierzy Francuskich – powstały w 1967[4] cmentarz obywateli francuskich, którzy zginęli na terenie Polski podczas obu wojen światowych.
- Cmentarz Żołnierzy Radzieckich – położony w dzielnicy Aniołki cmentarz założony w l. 1946-1955[5]. Spoczywa na nim 3 tysiące żołnierzy radzieckich, którzy zginęli podczas walk na Pomorzu w 1945.
Cmentarze nieczynne[edytuj | edytuj kod]
Po 1945 władze PRL masowo likwidowały istniejące w Gdańsku cmentarze, kojarząc je z niemiecką przeszłością miasta. Na miejscu byłych nekropolii tworzono tereny zielone. W 2002 miasto Gdańsk upamiętniło nieistniejące nekropolie tworząc symboliczny Cmentarz Nieistniejących Cmentarzy.
- Cmentarz św. Barbary – nieistniejący cmentarz na osiedlu Suchanino. Został zlikwidowany w 1964[6].
- Cmentarz Brętowski – parafialny cmentarz katolicki w zachodniej części Wrzeszcza Górnego. Otwarty w 1906, od 1947 na cmentarzu nie są już chowani zmarli, w 1956 cmentarz został zamknięty (ostatni pochówek miał miejsce w 1958); istnieje do dziś[7][8].
- Cmentarz parafialny w Brzeźnie
- Cmentarz Katolicki na Chełmie – cmentarz na Biskupiej Górce w dzielnicy Chełm, powstały na miejscu cmentarza cholerycznego. Została tu pochowana Stanisława Przybyszewska. Został zamknięty w 1946[9].
- Cmentarz na Oruni – parafialny cmentarz ewangelicki pw. Świętego Jerzego istniejący w latach 1550–1956 na Oruni. Obecnie tereny zielone.
- Cmentarz na Szubienicznej Górze – komunalny cmentarz urnowy zlikwidowany w 1945. Mieścił się na osiedlu Aniołki, przy ulicy Traugutta, nieopodal stadionu miejskiego[10].
- Cmentarz na Stogach – ewangelicki cmentarz na osiedlu Stogi. Obecnie nie istnieje.
- Cmentarz Ujeściski – cmentarz ewangelicki położony na Ujeścisku. Był czynny w latach 1648–1961.
- Cmentarze przy Wielkiej Alei – kompleks pięciu cmentarzy po obu stronach Wielkiej Alei (Alei Zwycięstwa). Zlikwidowane w okresie PRL-u. Obecnie są to tereny zielone np. Park Steffensa, znajduje się tutaj lapidarium[11].
- Cmentarze żydowskie – trzy nieczynne nekropolie żydowskie. Jedna z nich, na tzw. Żydowskiej Górce w dzielnicy Chełm, była największą nekropolią żydowską na Pomorzu. Zachował się tam ohel.
- cmentarz Św. Józefa i Św. Brygidy[12] – komunalny cmentarz zlikwidowany w 1945. Mieścił się na osiedlu Aniołki, przy ulicy Kolonia Jordana.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Studium uwarunkowań przestrzennych miasta Gdańska s. 66. gdansk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-06)]..
- ↑ Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7, str. 24
- ↑ Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7, str. 32
- ↑ Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7 str. 46 podaje datę 1961
- ↑ Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7, str. 48
- ↑ Cmentarz św. Barbary.
- ↑ Decyzja Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. download.cloudgdansk.pl. [dostęp 2023-07-23].
- ↑ Cmentarz w Brętowie.
- ↑ Cmentarz na Chełmie.
- ↑ Cmentarz Urnowy.
- ↑ Cmentarze przy Wielkiej Alei.
- ↑ Krzysztof Koprowski, Cmentarz zamiast kolonii domków?, trójmiasto.pl 23 stycznia 2015
| Komunalne | |
|---|---|
| Parafialne | |
| Wojenne | |
| Zlikwidowane |
