Koza pospolita
| Cobitis taenia[1] | |||
| Linnaeus, 1758 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
koza pospolita | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Koza pospolita[3], koza[4], kózka[4] (Cobitis taenia) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny piskorzowatych (Cobitidae). Bywa hodowana w akwariach.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Europa z wyjątkiem Irlandii, Szkocji, Norwegii, północnej Szwecji, Finlandii oraz północnej Rosji. W Polsce występuje na terenie całego kraju z wyjątkiem terenów górskich.
Żyje w rzekach, stawach i jeziorach, szczególnie w miejscach o piaszczystym, kamienistym, rzadziej mulistym dnie. Żyje przy dnie, chętnie zagrzebuje się w podłożu tak, że widać jej tylko oczy i płetwę ogonową.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Osiąga przeciętnie ok. 10 cm, maksymalnie 13,5 cm długości. Wydłużone ciało. Posiada obronne, ruchome kolce w okolicy oka. Łuski bardzo drobne. Krawędź płetwy ogonowej lekko zaokrąglona. Mały otwór gębowy w położeniu dolnym, otoczony sześcioma wąsami. Pęcherz pławny szczątkowy, aby podpłynąć pod powierzchnię wody koza musi wykonywać wężowate ruchy.
Grzbiet brązowoszary, pokryty ciemnymi plamkami. Wzdłuż boków biegną dwa, rzadziej jeden, szereg 10-20 dużych, okrągłych, ciemnych plam. U nasady płetwy ogonowej jedna duża ciemna plama. Brzuch biały lub żółtawy.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Żywi się bezkręgowcami dennymi (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
Na terenie Polski koza pospolita podlegała ścisłej ochronie gatunkowej[5][6]; od 2014 r. status ochrony zmieniono na częściową[7][8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cobitis taenia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Cobitis taenia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ a b Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237). [dostęp 2017-01-19].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1419). [dostęp 2015-02-02].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cobitis taenia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 28 marca 2009]
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.