Maczugowiec błonicy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Corynebacterium diphtheriae |
| Nazwa systematyczna | |
| Corynebacterium diphtheriae Kruse, 1886 | |
Maczugowiec błonicy (łac. Corynebacterium diphtheriae) – maczugowiec Gram-dodatni, jest to bakteria tlenowa.
Wymiary wynoszą 0,3–1,4 × 1,2–6,4 μm, kształtu cylindrycznego. Wywołuje ostrą chorobę zakaźną, błonicę.
Czynniki determinujące chorobotwórczość[edytuj | edytuj kod]
Maczugowiec błonicy nie dokonuje inwazji komórek, a jego patogenność spowodowana jest egzotoksyną – toksyną błoniczą[1]. Toksynę wydzielają tylko szczepy lizogenne, które otrzymały od bakteriofaga gen tox[1]. Toksyna jest białkiem i składa się z dwóch podjednostek:
- Frakcji A – aktywnej, odpowiedzialnej za biologiczne właściwości toksyny,
- Frakcji B – wiążącej, której rolą jest przyłączenie toksyny do komórki (przez receptor dla nabłonkowego czynnika wzrostu) oraz transport do jej wnętrza[1].
Żelazo w podłożu hodowlanym hamuje syntezę toksyny[1].
Diagnostyka[edytuj | edytuj kod]
Diagnostyka laboratoryjna używana jest w celu potwierdzenia diagnozy klinicznej lub w celach epidemiologicznych. Ze względu na zbyt długi czas hodowli rozpoznanie musi się odbyć na podstawie objawów klinicznych. Wymazy (z gardła, nosa, ucha) są posiewane na podłoże Löfflera[2], bardziej specyficzne podłoże Clauberga oraz na agar z krwią. Na agarze z krwią oceniana jest obecność hemolizy, co pozwala ocenić zjadliwość szczepów (tylko chorobotwórcze wytwarzają hemolizyny). Na tej pożywce wyrastają także bakterie innych rodzajów, w tym flora fizjologiczna, więc jej zastosowanie jest ograniczone. Po wyhodowaniu kolonii należy ocenić toksyczność szczepu za pomocą testu Eleka[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wrocław: "Urban & Partner", 2000, s. 127. ISBN 83-85842-59-4.
- ↑ Leon Jabłoński (red.), Podstawy mikrobiologii lekarskiej: podręcznik dla studentów, Warszawa 1986, s. 232, ISBN 83-200-0927-8.
- ↑ Podstawy Mikrobiologii Lekarskiej. PZWL, Warszawa 1979. Praca pod redakcją Leona Jabłońskiego. ISBN 83-200-0181-1. Strona 319-321
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maria Lucyna Zaremba, Jerzy Borowski: Mikrobiologia lekarska : podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 309–310. ISBN 83-200-2896-5.