Czebarkul

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czebarkul
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Obwód

 czelabiński

Rejon

czebarkulski

Data założenia

1736

Prawa miejskie

1951

Powierzchnia

76,97 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności
• gęstość


43 405
564 os./km²

Nr kierunkowy

+7 35168

Kod pocztowy

456730

Tablice rejestracyjne

74, 174

Położenie na mapie obwodu czelabińskiego
Mapa konturowa obwodu czelabińskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Czebarkul”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Czebarkul”
Ziemia54°58′40″N 60°22′12″E/54,977778 60,370000
Strona internetowa

Czebarkul (ros.: Чебаркуль) – miasto o znaczeniu obwodowym w Rosji, w obwodzie czelabińskim, u podnóży Gór Ilmeńskich (Ural Południowy), na wschodnim brzegu jeziora Czebarkul, siedziba administracyjna rejonu czebarkulskiego. W 2010 roku liczyło ok. 43 tys. mieszkańców[1]. Ośrodek przemysłu urządzeń dźwigowych i transportowych oraz metalurgicznego[2]. W pobliżu miasta znajduje się kurort klimatyczny Kisieczag[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1736 roku na miejscu baszkirskiej osady nad brzegiem jeziora Czebarkul Rosjanie zbudowali twierdzę, a w 1745 roku wznieśli także cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego. Twierdza czebarkulska odgrywała ważną rolę w obronie granic Imperium Rosyjskiego. W 1774 roku, w czasie powstania Pugaczowa została podpalona; ucierpiała wówczas m.in. cerkiew, którą odbudowano dwa lata później, w 1776 roku. W kolejnych latach Czebarkul funkcjonował jako stanica kozacka. W 1828 roku otwarto pierwszą szkołę w miejscowości, a w 1892 roku poprowadzono przez Czebarkul linię Kolei Samarsko-Złatoustowskiej. W czasie wojny domowej w latach 1917–1922 miały tu miejsce zacięte walki pomiędzy zwolennikami „białych” i bolszewików. W latach 20. i 30. XX wieku rozpoczęto proces uprzemysłowienia miejscowości. W 1941 roku ewakuowano do Czebarkulu zakłady metalurgiczne z Elektrostali, a w 1944 roku uruchomiono zakłady produkcji urządzeń dźwigowo-transportowych. W 1951 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie. W latach 1960-1990 powstały w mieście kolejne zakłady przemysłowe, m.in. fabryka odzieży i zakład konstrukcji stalowych[4][5].

Nazwa miasta pochodzi od jeziora Czebarkul, które prawdopodobnie wzięło swą nazwę od baszkirskich wyrazów sybar (сыбар – kolorowy, pstrokaty) lub sibär (сибәр – piękny) i kül (күл – jezioro), bądź też od ich tatarskich odpowiedników: çuar (чуар – kolorowy, pstrokaty) lub çibär (чибәр – piękny, dobry) oraz kül (күл – jezioro)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ПРЕДВАРИТЕЛЬНЫЕ ИТОГИ ВСЕРОССИЙСКОЙ ПЕРЕПИСИ НАСЕЛЕНИЯ 2010 ГОДА. Федеральная служба государственной статистики. [dostęp 2013-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-24)]. (ros.).
  2. a b ЧЕБАРКУЛЬ. Энциклопедический словарь. 2009. [dostęp 2013-02-15]. (ros.).
  3. Чебаркуль. Словарь современных географических названий. – Екатеринбург: У-Фактория. Под общей редакцией акад. В. М. Котлякова. 2006. [dostęp 2013-02-15]. (ros.).
  4. Чебаркуль. Уральская историческая энциклопедия. – УрО РАН, Институт истории и археологии. Екатеринбург: Академкнига. Гл. ред. В. В. Алексеев. 2000. [dostęp 2013-02-15]. (ros.).
  5. История Чебаркуля. chebarcul.ru. [dostęp 2013-02-15]. (ros.).