Czesław Chruszczewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Chruszczewski
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1922
Łódź

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1982
Poznań

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

fantastyka naukowa

Cytaty w Wikicytatach

Czesław Chruszczewski (ur. 8 maja 1922 w Łodzi, zm. 12 lutego 1982 w Poznaniu) – polski autor fantastyki, działacz.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Syn dziennikarza łódzkiego Stanisława Kempnera-Chruszczewskiego. W czasie II wojny światowej działał w konspiracyjnej organizacji Polscy Socjaliści oraz Socjalistycznej Organizacji Bojowej. Uczestniczył w powstaniu warszawskim[1]. Po wojnie zamieszkał najpierw w Kaliszu, a ostatecznie osiadł w Poznaniu. Tam rozpoczął pracę w redakcji „Expressu Poznańskiego”, a potem Polskim Radiu[2].

Był działaczem OMTUR i PPS, a po 1948 r. PZPR[3]. W 1950 r. objął kierownictwo Wydziału Propagandy Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Poznaniu[1]. Był wiceprezydentem Komitetu Europejskiego SF[4], w latach 1975–1981 prezesem Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich[5].

Debiutował w 1958 r.[2], w latach 70. masowo wydawano jego książki. Można spotkać opinie, że jako działacz PZPR był najczęściej wydawanym pisarzem fantastycznym lat 70., po Lemie[6]. Pisał książki, ale także scenariusze dla przedstawień radiowych i telewizyjnych. Ponadto opracował dwie antologie opowiadań SF. Niektóre z jego dzieł były tłumaczone na języki: rosyjski, czeski, węgierski, niemiecki i hiszpański. Na podstawie jego opowiadania pt. Fotel na autostradzie powstał scenariusz filmu Gdzie jesteś Luizo (1964, reż. Janusz Kubik).

Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród, m.in.: nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za całokształt działalności literackiej w dziedzinie słuchowisk (1966), nagrodę specjalną na I Kongresie Europejskim SF w Trieście za całokształt twórczości fantastycznonaukowej (1972), nagrodę główną na Międzynarodowym Spotkaniu Pisarzy SF w Poznaniu za książkę Rok 10 000 (1973), oraz na kongresach SF Eurocon II w Grenoble (1974) i Eurocon III w Poznaniu (1976) nagrody za twórczą i efektywną działalność w dziedzinie SF i za całokształt twórczości literackiej. Nagrody te należy jednak były raczej hołdem dla prominentnego działacza, niż wyrazem uznania dla talentu pisarskiego, gdyż krytycy, a przede wszystkim czytelnicy, mieli do twórczości Chruszczewskiego stosunek bardzo krytyczny[1][2][7].

Został pochowany na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu w Alei Zasłużonych (AZ-L-060)[8].

Grób Czesława Chruszczewskiego na Cmentarzu Junikowskim

Publikacje książkowe[edytuj | edytuj kod]

zbiory opowiadań i scenariuszy[edytuj | edytuj kod]

  • Bardzo dziwny świat (1960)
  • Magiczne schody (1965)
  • Pacyfik-Niebo (1967)
  • Bitwa pod Pharsalos (1969)
  • Różne odcienie bieli (1970)
  • Rok 10 000 (1973, 1975)
  • Dookoła tyle cudów (1973)
  • Potrójny czas galaktyki (1976)
  • Miasto nie z tej planety (1981)[9]

powieści[edytuj | edytuj kod]

  • Fenomen Kosmosu (1975, 1977, 1979, 1986)
  • Gdy niebo spadło na ziemię (1978, 1980)
  • Powtórne stworzenie świata (1979)[10]

opracowane antologie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Aleksandra Wierzchowska. Kongres futurologiczny. Eurocon 1976 w Poznaniu. „Dzieje Najnowsze”. Rocznik LIII – 2021, 3, s. 196, 2021. Warszawa: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. ISSN 0419-8824. [dostęp 2023-03-19]. 
  2. ↑ a b c Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 51-52. ISBN 83-210-0892-5.
  3. ↑ Członkowie Wojewódzkiego Komitetu PZPR. „Głos Wielkopolski”. V nr 176, s. 1, 1949-06-30. Poznań: Czytelnik. 
  4. ↑ Wróble Galaktyki. Polska literatura fantastyczna publikowana w Polsce w latach 1945–1991
  5. ↑ Czesław Chruszczewski, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2020-05-04].
  6. ↑ Robert Klementowski: Modelowe boksowanie ze światem. Polska literatura fantastyczna na przełomie lat 70. i 80.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2003, s. 107. ISBN 83-7322-608-7. (pol.).
  7. ↑ Maciej Parowski: Czas fantastyki. Szczecin: Glob, 1990, s. 35-36. ISBN 83-7007-193-7. (pol.).
  8. ↑ Informacje na stronie um.poznan.pl
  9. ↑ Czesław Chruszczewski, Miasto nie z tej planety : opowieści fantastyczne, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Poznańskie, 1981, ISBN 83-210-0234-X, OCLC 9484908 [dostęp 2022-01-25].
  10. ↑ Czesław Chruszczewski, Powtórne stworzenie świata : powieść, wyd. 1, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1979, ISBN 83-210-0079-7, OCLC 6021192 [dostęp 2022-01-25].
  11. ↑ Czesław Chruszczewski i inni, Gwiazdy Galaktyki : antologia opowiadań science fiction pisarzy węgierskich, Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1981, ISBN 83-210-0269-2, OCLC 749202209 [dostęp 2022-01-25].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czesław_Chruszczewski&oldid=70717218”