Czerwony Rynek w Łodzi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czerwony Rynek
Chojny
Ilustracja
Czerwony Rynek – część południowa,
widok od ul. Rzgowskiej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, na dole znajduje się punkt z opisem „Czerwony Rynek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Czerwony Rynek”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Czerwony Rynek”
Ziemia51°43′52,1″N 19°28′30,3″E/51,731147 19,475075

Czerwony Rynek w Łodzi – teren bogaty w punkty handlowe i usługowe oraz dwa place targowe. Położony po wschodniej stronie ulicy Rzgowskiej, między ulicami Leczniczą a Broniewskiego. Rynek (a także bardzo liczne sklepy, bary, banki, apteki i punkty usługowe) służy jako miejsce zakupów dla mieszkańców osiedli, pośród których jest położony.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Królestwo Polskie[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec XIX wieku Dąbrowa – wówczas podłódzka wieś – zaczęła się niezmiernie intensywnie urbanizować. Powstały zakłady przemysłowe, zaczęła się parcelacja lasów i pól oraz ziem należących do chłopów. W jej rezultacie powstało drugie co do wielkości przedmieście Łodzi, którego centralnym placem był Czerwony Rynek.

Sam rynek powstał około roku 1900, kiedy osada Nowe Chojny (zwana też przez ówczesnych tradycjonalistów Dąbrówką) zaczęła szybko się rozbudowywać, dzięki czemu wzrosła liczba jej ludności. W 1909 roku przy ulicy Rzgowskiej 74 otwarto kinematograf Orion[1]. Charakterystyczna architektura budynku zachowała się do dziś.

Jeden z właścicieli działek przy ul. Rzgowskiej, nazwiskiem Hüttman[2], wydzielił część swojego gruntu i zorganizował tam targowisko, pobierając opłaty od sprzedających. Granice obszaru tego rynku wyznaczają zachowane do dziś domy: narożny przy ul. Rzgowskiej 68 i przy ul. Łącznej 32. Obecnie w miejscu tego targowiska znajduje się stacja benzynowa oraz wysoki blok przy ul. Łącznej 28.

II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

Część północna Rynku przed przebudową w lipcu 2007

Targowisko nosiło nazwę Rynku Hittmana (od spolszczonego nazwiska Hüttman) jeszcze na planach miasta sprzed 1923 roku. Na planach z 1923 i 1925 oznaczone już było tylko jako Rynek (bez nazwy)[3][4].
W 1933 pojawiła się już nazwa Rynek Czerwony[5]. Jedna z wersji mówi, że nazwa nadana została z inicjatywy radnych PPS-u, dla podkreślenia robotniczego, proletariackiego charakteru dzielnicy Chojny. Wśród miejskich legend spotyka się i taką, że nazwa „Czerwony” pochodzi od koloru krwi i związana jest z pacyfikacją manifestacji robotniczej dokonaną w 1905 przez carskich kozaków, którzy ponoć «zostawili na rynku zwłoki pięciu bojowców, żeby zastraszyć łodzian»[6].

Polska Ludowa[edytuj | edytuj kod]

W latach 19551970 w soboty na rynku odbywał się tzw. perski jarmark, na którym można było kupić, sprzedać lub wymienić monety i odznaki, znaczki pocztowe, stare książki i mapy, klamki, krany, wyłączniki elektryczne, części do motocykli i rowerów, a także kanarki, gołębie, rybki, chomiki.
Do 1970 Rynek był w znacznej części niebrukowany, więc w porach deszczowych liczne kałuże i błoto utrudniały handel.

Po 1972 zaczęła się wielka przebudowa Chojen, niegdyś „Nowych”, a wtedy nazwanych „Starymi”. Zakazano handlu, rynek rozkopano, wyburzono wiele starych domów, wzniesiono pierwsze bloki przy ul. Lelewela i równoległych uliczkach. Z braku lepszego pomysłu osiedle nazwano od istniejącego tu wcześniej rynku – przeważyła siła tradycji.

III Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

Część północna Rynku w trakcie przebudowy w maju 2008

Wiosną 2008 rozpoczęto przebudowę północnej części Czerwonego Rynku („Starego Czerwonego Rynku”). 6 grudnia otwarto nową halę targową przy ul. Rzgowskiej 64/66. Prace wykończeniowe i porządkowe prowadzono jeszcze w nocy. Trwająca 7 miesięcy inwestycja sfinansowana została w pełni ze środków stowarzyszenia kupców. Powierzchnia obiektu wynosi 640 m². Klienci mogą robić zakupy na 24 stanowiskach handlowych o powierzchniach 14,5 m² i 19,5 m². Hala targowa spełnia wszystkie wymogi europejskie[7].

Obok hali targowej wybudowano drugi, niewiele mniejszy pawilon – mieści się w nim drogeria. Budynek ten został oddany do użytku w marcu 2009. Obydwie budowle nawiązują kolorystyką do nazwy rynku.

Dojazd[edytuj | edytuj kod]

Do Czerwonego Rynku można dojechać następującymi środkami komunikacji miejskiej:

  • tramwaje: 5, 6, 15, 19
  • autobusy (linie MPK): 52, 56, 70, 72AB, N3AB

W pobliżu[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michalska i inni, Łódzkie kina : od Bałtyku do Tatr, ISBN 978-83-7729-229-7, OCLC 943687743.
  2. Danuta Bieńkowska, Elżbieta Umińska-Tytoń: *Rynek HITTMANA [hasło]. [w:] Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi [on-line]. Łódzki Ośrodek Geodezji. www.log.lodz.pl > Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi > H. [dostęp 2015-09-01].
  3. Plan m. Łodzi (nakładem A. I. Ostrowskiego w Łodzi). Portal Wirtualna Łódź. www.historycznie.uni.lodz.pl > Inne – Łódzkie mapy > Łódź 1925, 1925. [dostęp 2015-09-01].
  4. Plan miasta Łódź. [w:] Atlas Krajoznawczy Województwa Łódzkiego [on-line]. Portal „Centrum historii miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej”. www.lvivcenter.org/pl > Miejskie mapy > Przeglądanie wg terytorji > Łódź > ID: 306, 1923. [dostęp 2015-09-01].
  5. Plan wojewódzkiego miasta Łodzi. Portal „Centrum historii miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej”. www.lvivcenter.org/pl > Miejskie mapy > Przeglądanie wg terytorji > Łódź > ID: 308, 1933. [dostęp 2015-09-01].
  6. Michał Jagiełło: Stary rynek po nowemu. wiadomosci.gazeta.pl > Kraj [on-line], 2008-05-26. [dostęp 2012-09-04].
  7. Czerwony Rynek po remoncie. mmlodz.pl [on-line], 2008-12-08. [dostęp 2012-09-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]